زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

توارث اخلاقی (قرآن)





ارث بردن خصوصیات اخلاقی از طریق ژن و توارث را توارث اخلاقی گویند. به این مهم در برخی از آیات اشاره شده است.


۱ - نقش توارث اخلاقی




۱.۱ - پاک دامنی


نقش وراثت در پاکدامنی قابل انکار نیست و قرآن کریم در برخی به آن اشاره کرده است:
فاتت به قومها تحمله قالوا یـمریم لقد جئت شیـا فریا• یـاخت هـرون ما کان ابوک امرا سوء وما کانت امک بغیا. «(مریم) در حالی که او را در آغوش گرفته بود، نزد قومش آورد؛ گفتند: «ای مریم! کار بسیار عجیب و بدی انجام دادی!؛ ‌ای خواهر هارون! نه پدرت مرد بدی بود، و نه مادرت زن بد کاره‌ای!!». (تعجب و استنکار قوم مریم از تولد عیسی علیه‌السّلام بدون پدر، با استناد به نیکی والدین مریم، نشان دهنده آن است که ایشان از والدین نیک، انتظار فرزندی پاکدامن داشته‌اند).
در مجمع البیان گفته: در خصوص هارون چهار قول است اول اینکه: مردی صالح در بنی اسرائیل بوده که هر صالح دیگری را به او نسبت می‌دادند، و بنا بر این، مراد از خواهری هارون، شباهت به او است، دوم اینکه مریم برادری پدری داشته به نام هارون، سوم اینکه: مراد از او همان هارون برادر موسای کلیم است و بنا بر این مراد از خواهری با او صرف انتساب است، هم چنان که می‌گویند: برادر بنی تمیم، چهارم اینکه: مردی در آن زمان بوده معروف به زنا و فساد.
با وجود چنین پدر و مادر پاکی این چه وضعی است که در تو می‌بینیم؟ چه بدی در طریقه پدر و روش مادر دیدی که از آن روی برگرداندی؟

۱.۲ - ساختار شخصیت انسان


تاثیر وراثت بر ساختار شخصیتی و اخلاقی انسان‌ها بسیار حائز اهمیت است:
والبلد الطیب یخرج نباته باذن ربه والذی خبث لایخرج الا نکدا... «(سرزمین پاکیزه و شیرین)، گیاهش به فرمان پروردگار می‌روید؛ اما سرزمین‌های بدطینت (و شوره زار)، جز گیاه ناچیز و بی ارزش، از آن نمی‌روید؛ این گونه آیات (خود) را برای آنها که شکرگزارند، بیان می‌کنیم!».
آیه فوق در حقیقت اشاره به یک مساله مهم است که در زندگی این جهان و جهان دیگر در همه جا تجلی می‌کند، و آن اینکه تنها" فاعلیت فاعل" برای به ثمر رسیدن یک موضوع، کافی نیست بلکه استعداد و" قابلیت قابل" نیز شرط است، از دانه‌های باران حیاتبخش‌تر و لطیف‌تر تصور نمی‌شود، اما همین بارانی که در لطافت طبعش کلامی نیست در یک جا سبزه و گل می‌رویاند و در جای دیگر خس و خاشاک!
وقال نوح رب لاتذر علی الارض من الکـفرین دیارا• انک ان تذرهم یضلوا عبادک ولایلدوا الا فاجرا کفارا. «نوح گفت: «پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر روی زمین باقی مگذار!؛ چرا که اگر آنها را باقی بگذاری، بندگانت را گمراه می‌کنند و جز نسلی فاجر و کافر به وجود نمی‌آورند!».

۲ - پانویس


 
۱. مریم/سوره۱۹، آیه۲۷ - ۲۸.    
۲. مجمع البیان، طبرسی،ج۶، ص۴۱۹.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۵۸.    
۴. تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۵۰-۵۱.    
۵. اعراف/سوره۷، آیه۵۸.    
۶. تفسیر نمونه، ج۶، ص۲۱۶.    
۷. نوح/سوره۷۱، آیه۲۶.    
۸. نوح/سوره۷۱، آیه۲۷.    


۳ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «توارث اخلاقی».    



رده‌های این صفحه : اخلاق | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.